Έχετε αναρωτηθεί, όμως, ποτέ πώς ξεκίνησε αυτό το έθιμο, το συνδεδεμένο με μεγάλη γιορτή και χαρά;

Το έθιμο του σουβλίσματος του αρνιού, προέρχεται από το εβραϊκό Πάσχα και σχετίζεται με την έξοδο τους από την Αίγυπτο.

Πριν ξεκινήσουν για την μεγάλη έξοδο ο Θεός μέσω του Μωυσή, τους είπε να συγκεντρωθούν σε μικρές ομάδες και να θυσιάσουν όλες οι οικογένειες από ένα αρνί. Με το αίμα έπρεπε να βάψουν τους παραστάτες των θυρών των σπιτιών τους για να μην εξολοθρευτούν από τον άγγελο του Θεού που εκείνο το βράδυ θα έφερνε θανατικό στα πρωτότοκα κάθε οικογένειας που δεν θα είχε με αυτό το αίμα του αρνιού σημαδέψει την είσοδο του σπιτιού του. Μετά βγήκαν περίπου ένα εκατομμύριο λαός από την Αίγυπτο με εντολή του ίδιου του Φαραώ.

Εκείνο το βράδυ, της εξόδου, κάθε οικογένεια πρόσφερε ως θυσία στο Θεό ένα αρνί για τη σωτηρία όλου του λαού. Το έφαγαν, χωρίς να σπάσουν τα κόκαλά του, μαζί με άζυμο ψωμί και πικρά χόρτα. Με το αίμα του έβαψαν πόρτες τους

Την έξοδό τους από την Αίγυπτο οι Ισραηλίτες τη γιορτάζουν κάθε χρόνο στις 14 του μήνα Νισάν (μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου) και την ονομάζουν Πάσχα που σημαίνει πέρασμα, διάβαση, γιατί με τη διέλευση της Ερυθράς Θάλασσας πέρασαν από τη σκλαβιά της Αιγύπτου στην ελευθερία. Η γιορτή του Πάσχα (στα εβραϊκά Πεσάχ) είναι η μεγαλύτερη γιορτή των Εβραίων και διαρκεί μαζί με την Εβδομάδα των Αζύμων οκτώ μέρες.

Ο Συμβολισμός του Αμνού

Ο αμνός συμβολίζει τον Χριστό, διότι ο Ιωάννης ο Βαπτιστής είχε παρομοιάσει τον Ιησού με τον αμνό θεού που θα πάρει στις πλάτες του τις αμαρτίες του κόσμου.

Έθιμα στην Ελλάδα

Μεγάλο Σάββατο

• Οι θόρυβοι (βεγγαλικά, κροτίδες, μπαλωθιές) και το φως είναι τα δύο χαρακτηριστικά στοιχεία της Ανάστασης για τους λαογράφους. Το στοιχείο των θορύβων συσχετίζεται με τη διαδεδομένη στους λαούς δοξασία ότι τα βλαβερά και δαιμονικά πνεύματα διώχνονται με τους εκφοβιστικούς κρότους, ενώ στο φως της Αναστάσεως «αποδίδεται δύναμις, όχι μόνο αποτρεπτική των κακών, αλλά και γονιμοποιός» (Μέγας).

• Μετά τη Λειτουργία, οι πιστοί μεταφέρουν το Άγιο Φως στο σπίτι τους. Στην εξώθυρα κάνουν το σημάδι του σταυρού με τον καπνό του κεριού στο πάνω μέρος της πόρτας και μετά ανάβουν το καντήλι που έχουν στα εικονίσματα του σπιτιού και φροντίζουν να το κρατούν αναμμένο όλο το χρόνο για να το ανανεώσουν και πάλι την επόμενη Ανάσταση. Παλαιότερα (και ίσως και σήμερα σε κάποιες περιοχές) τσουρούφλιζαν με καινούργιο φως τα στείρα ζώα και τα άκαρπα δέντρα για να τους μεταδώσουν τη γονιμότητα.

• Στο Πασχαλινό τραπέζι κυριαρχεί η μαγειρίτσα, το ψητό αρνί, το κόκκινο αυγό και το λαμπρόψωμο ή λαμπροκουλούρα. Το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών συμβολιζει τη γέννηση. Όπως σπάει το τσόφλι και βγαίνει μία νέα ύπαρξη στο φως, έτσι για τους χριστιανούς συμβολίζει την Ανάσταση του Χριστού.

Κυριακή του Πάσχα

Το σουβλιστό αρνί είναι φυσικά, ο μεγάλος πρωταγωνιστής του Πασχαλινού τραπεζιού αλλά και ολόκληρης της ημέρας, καθώς απαιτούνται πολλές ώρες προετοιμασίας για να φτάσει καλοψημένο στο τραπέζι μας. Εκτός από τον «αμνό του Θεού», το αρνί της εκκλησιαστικής διδασκαλίας, συμβολίζει και τον οβελία, το αρνί του Πάσχα που θα ψηθεί με τον πατροπαράδοτο τρόπο στη σούβλα και θα φαγωθεί από όλη την οικογένεια.

Το υπαίθριο σούβλισμα του αρνιού το Πάσχα είναι ένα από τα παλαιότερα ελληνικά έθιμα με ρίζες μάλιστα, στην αρχαία Ελλάδα. Η παράδοση απαιτούσε οι αρχαίοι Έλληνες, σαράντα ημέρες μετά τον θάνατο των συγγενών τους, να μαγειρεύουν δίπλα από τον τάφο, καθώς πίστευαν ότι στο γεύμα που δίνεται μετά την ταφή και στο μνημόσυνο, συμμετέχει και ο ίδιος ο νεκρός. Οι αρχαίοι έψηναν αρνιά σε εστίες, έπιναν κρασί και χόρευαν για να τον τιμήσουν.

Το «ηρωικό» γύρισμα του αρνιού στη σούβλα αποτελεί κατεξοχήν έθιμο της Ρούμελης και της Πελοποννήσου που έχει όμως, υιοθετηθεί και από άλλες περιοχές, κυρίως γιατί είναι διασκεδαστικό για όλη την οικογένεια και την παρέα.

Από το πρωί…

Σήμερα, είθισται την ημέρα αυτή οι άντρες να βρίσκονται από το πρωί στην αυλή και να επιδίδονται στο γύρισμα του οβελία, ενώ οι γυναίκες στην κουζίνα να ετοιμάζουν τα… παρελκόμενα: πατάτες, σαλάτα, τζατζίκι, χωριάτικες πίτες και ό,τι άλλο βάλει ο νους σας. Το κοκορέτσι επίσης, όπως και το λουκάνικο και το κοντοσούβλι, έχουν την τιμητική τους την ημέρα του Πάσχα.

Όσο για το επιδόρπιο, το γαλακτομπούρεκο και ο μπακλαβάς προτιμώνται στα περισσότερα Πασχαλινά τραπέζια. Βέβαια και τα πασχαλινά κουλουράκια, τα τσουρέκια και τα σοκολατένια αυγά σίγουρα θα υπάρχουν στο τραπέζι.

Το απόγευμα στην Εκκλησία γίνεται ο Εσπερινός της Αγάπης. Οι Χριστιανοί ανταλλάσσουν αδελφικό ασπασμό διαβάζοντας το Ευαγγέλιο σε διάφορες σε διάφορες γλώσσες. Από την Κυριακή του Πάσχα και για 40 ημέρες οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί χαιρετούν ο ένας τον άλλον λέγοντας «Χριστός Ανέστη» και απαντώντας «Αληθώς Ανέστη».

Την Κυριακή του Πάσχα εκτός απ’ τα αυγά σε μερικά μέρη καθαγιάζεται και ο Αμνός του Πάσχα και διανέμεται στους εκκλησιαζόμενους από τον παπά. Αυτοί φέρνουν τη μερίδα τους στο σπίτι τους και όλα τα μέλη της οικογένειάς τους παίρνουν από το αγιασθέν κρέας. Αυτό είναι «το καταβόλι» των Κερκυραίων.

Η ομάδα του flotsa.gr σας εύχεται χρόνια πολλά! Καλό Πάσχα, να χαμογελάτε πάντα και να είστε υγιείς! Χριστός Ανέστη!

Πηγή